هادی روحانی۱ ؛ کریم آزالی علمداری ۲ ؛ معصومه هلالی زاده۳
۱استادیار فیزیولوژی ورزشی، پژوهشکده طب ورزشی، پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران
۲استادیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
۳استادیار فیزیولوژی ورزشی، پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران
مجله فیزیولوژی ورزشی
به دلیل عدم ارائۀ تأثیر واحد تمرین بر وخامت کلی خطر متابولیک و نیز مربوط بودن سال چاپ مطالعات فراتحلیلی موجود به قبل از سال (۲۰۱۱)، نتایج موجود قطعیت ندارند؛ لذا، هدف از این فراتحلیل، تعیین تأثیر تمرین هوازی بر خطر کلی سندرم متابولیک و مقدار هریک از شاخصهقزی خطر در آزمودنیهای مبتلا به سندرم متابولیک میباشد. جهت انجام پژوهش، کارآزماییهای بالینی و تصادفی مربوط به بررسی تمرین هوازی بیشتر از چهار هفته بر وضعیت متابولیک بیماران سندرم متابولیک چاپ شده تا سال (۲۰۱۵) موردتحلیل واقع شد. فاکتور اصلی موردمطالعه، امتیاز z سندرم متابولیک و فاکتورهای ثانویۀ شاخصهای خطر متابولیک بود. شایان ذکر است که مدلهای اثرات تصادفی و ثابت جهت تحلیلها استفاده شدند و اندازۀ اثر برحسب تفاوت استاندارد میانگین در تناوبهای اطمینان ۹۵ درصد گزارش شد. ناهمگونی بین مطالعات نیز توسط آزمون خی دو بررسی گشت و مقدار I2 بیش از ۵۰ درصد به عنوان ناهمگونی قابلملاحظه قلمداد گردید. علاوه براین، در ارتباط با فاکتور اصلی، هشت پژوهش مورد فراتحلیل قرار گرفت که شامل ۵۶۱ آزمودنی در قالب گروههای تمرین هوازی (۲۸۸ نفر) و کنترل (۲۷۳ نفر) بود. تغییرات استاندارد میانگین برای امتیاز z سندرم متابولیک برابر با (۰/۳۳-) و برای فاکتورهای ثانویه شامل: قندخون برابر با (۰/۳۶-)، لیپوپروتئین پرچگال برابر با (۰/۳)، فشار متوسط سرخرگی برابر با (۰/۲۳-)، تریگلیسرید برابر با (۰/۱- ) و دور کمر برابر با (۰/۴۰- ) محاسبه گردید. یافته ها نشان می دهند که تأثیر متوسط تمرین هوازی بر بهبود وخامتکلی خطر متابولیک در بیماران سندرم متابولیک، بر فواید بالینی تمرین هوازی تأکید میکند. بااینحال، تعیین تأثیر عواملی مانند سن، جنسیت، نژاد و پارامترهای تمرینی در فراتحلیلهای آماری آینده میتواند بسیار کاربردی و ارزشمند باشد.
کلیدواژه ها
فراتحلیل؛ تمرین هوازی؛ سندرم متابولیک؛ امتیاز Z متابولیک