علی رضا حسینی کاخک ۱؛ شهناز نصرابادی۲؛ امیرحسین حقیقی۱؛ اکرم شریفی مقدم۳
۱دانشیار فیزیولوژی ورزش، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.
۲کارشناس ارشد فیزیولوژی ورزش، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.
۳دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزش، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران.
مطالعات کابردی علوم زیستی در ورزش
چکیده
زمینه و هدف: افراد مبتلا به کم توانی ذهنی معمولا از آمادگی جسمانی پایین و ترکیب بدنی نامناسب برخوردارند. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر یک دوره تمرین ورزشی بر ترکیب بدنی و آمادگی جسمانی دختران کمتوان ذهنی بود. روش تحقیق: تعداد ۲۲ دختر حرفه آموز یک مرکز توانبخشی خصوصی (دامنه سنی: ۳۰-۲۲ سال، ضریب هوشی: ۷۰-۵۰) به صورت تصادفی به دو گروه کنترل و تجربی تقسیم شدند. برنامه تمرینی شامل دو بخش مقاومتی و هوازی، به مدت ۸ هفته، ۳ جلسه در هفته و هر جلسه به مدت ۹۰ دقیقه اجرا شد. بخش مقاومتی شامل تمرینات با کش لاستیکی و تمرینات تحمل وزن بدن (به رعایت اصل اضافه بار) و تمرینات هوازی شامل راه رفتن، دویدن، بازی آزاد و حرکات ریتمیک بود. قبل و بعد از برنامه تمرینی، آزمون های ترکیب بدن، قدرت عمومی و توان هوازی به عمل آمد. داده ها با استفاده از آزمون های t وابسته و مستقل با کمک نرم افزار SPSS نسخه ۱۸ تجزیه و تحلیل گردید و سطح معنی داری آزمونها ۰/۰۵>p در نظر گرفته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه کنترل و تجربی تفاوت معنی داری در وزن (۰/۶۳=p)، شاخص توده بدنی (۰/۱۹=p)، توده بدون چربی (۰/۸۱=p)، توده چربی (۰/۳۷=p) و حداکثر اکسیژن مصرفی اندازه گیری شده با آزمون شاتل ران (۰/۲۶=p) وجود ندارد؛ اما تمرین ورزشی به اجرا درآمده باعث افزایش معنیدار قدرت عمومی (۰/۰۰۱=p) شرکت کنندگان گردید. نتیجه گیری: تمرین ترکیبی مشتمل بر تمرینات مقاومتی هوازی، می تواند قدرت عضلانی دختران کم توان ذهنی را بهبود بخشد، اما برای بهبودی ترکیب بدنی و توان هوازی آن ها کفایت نمی کند. از این رو پیشنهاد می شود تمرینات ورزشی به عنوان بخشی از برنامه روزانه مراکز توانبخشی با تاکید بر مدت مناسب و شدت مطلوب، طراحی و اجرا شود.
کلیدواژهها
عقب مانده ذهنی؛ تمرینات ورزشی ترکیبی؛ آمادگی جسمانی؛ ترکیب بدنی