تأثیر بارگیری کوتاه‌مدت نانو‌ذرۀ سلنیوم و تمرین وامانده‌ساز بر شاخص‌های اکسایشی در بافت قلبی رت‌های نر

حسن ذوالفقار دیدنی ۱؛ محمدرضا ذوالفقار دیدنی۲؛ سیامک عصری رضائی۳؛ فیروز قادری پاکدل۴
۱دانشجوی دکتری فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه ارومیه
۲استادیار فیزیولوژی ورزشی، دانشگاه ارومیه
۳دانشیار بیوشیمی، دانشگاه ارومیه
۴دانشیار فیزیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه

مجله فیزیولوژی ورزشی

جهت انجام پژوهش، ۳۶ رت‌ نر ویستار دو‌‌ ماهه (‌۲۰۰±۸ گرم‌)‌ به‌طور تصادفی به چهار گروه کنترل (‌۱۲ رت‌)، نانو‌سلنیوم (‌۱۲ رت‌)، ‌‌تمرین (‌شش رت) و نانو‌سلنیوم ـ تمرین (‌شش رت) تقسیم شدند. بارگیری نانو‌ذرۀ سلنیوم (mg/kg/day 1/0‌) طی ۱۴ روز به روش تزریق زیر‌صفاقی در گروه‌های دو و چهار صورت گرفت. سپس‌ از گروه‌های یک و دو، شش رت انتخاب شد‌ و نمونه‌برداری قلبی (‌در‌حالت استراحت‌) انجام پذیرفت. علاوه‌براین، برنامۀ تمرینی وامانده‌ساز برای گروه‌های سه و چهار به‌مدت دو ماه اجرا گردید. پس از دو ماه، از تمام گروه‌ها (‌گروه‌های سه و چهار بلافاصله پس از آخرین جلسۀ تمرین؛ ‌‌گروه یک و دو‌ در‌حالت استراحت‌) نمونه‌برداری دوم بافتی به‌عمل آمد. از آزمون تی مستقل با استفاده از نرم‌افزار اس.پی.اس.اس ۲۱ و سطح آلفای پنج درصد (P<0.05) جهت بررسی تغییرات مالون‌دی‌آلدئید، گلوتاتیون‌پراکسیداز ، سوپر‌اکسید‌دیسموتاز و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل استفاده گشت. آزمون اول از نمونه‌های مرحلۀ اول، نشان‌دهندۀ افزایش معناداری‌ در گروه دو نسبت به گروه یک در ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل و گلوتاتیون‌پراکسیداز می‌باشد؛ اما در مالون‌دی‌آلدئید و سوپر‌اکسید‌دیسموتاز تفاوت معناداری مشاهده‌ نمی‌شود. آزمون دوم از نمونه‌های مرحلۀ دوم نیز بیانگر افزایش معنادار در ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل در گروه‌ دو نسبت به گروه یک می‌باشد؛ اما تفاوت معناداری در دیگر شاخص‌های پژوهش مشاهده نمی‌شود. علاوه‌براین، در آزمون سوم از نمونه‌های مرحلۀ دوم، کاهش معناداری در مالون‌دی‌آلدئید و افزایش معناداری در ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کل و گلوتاتیون‌پراکسیداز در گروه چهارم نسبت به گروه سوم مشاهده می‌گردد؛ اما تفاوت معناداری در سوپر‌اکسید‌دیسموتاز به ‌چشم نمی‌خورد؛ بنابراین، بارگیری کوتاه‌مدت نانو‌ذرۀ سلنیوم از میزان استرس اکسایشی ناشی از فعالیت وامانده‌ساز، کاسته و سیستم آنتی‌اکسیدانتی بدن را تقویت نموده ‌است.
کلیدواژه ها
نانو‌ذرۀ سلنیوم؛ تمرینات وامانده‌ساز؛ استرس اکسایشی؛ بافت قلب